Meme kanseri, dünya genelinde kadınlar arasında en sık görülen kanser türlerinden biridir. Gelişen tıbbi imkanlara rağmen her yıl milyonlarca kadın bu hastalık ile yüz yüze gelmektedir. Türkiye'de de her 8 kadından 1'i hayatı boyunca meme kanseri riskiyle karşı karşıya kalmaktadır. Bu nedenle hastalığı tanımak, belirtilerini bilmek ve erken tanının hayat kurtarıcı etkisini kavramak büyük önem taşır.
Bu yazıda meme kanserinin ne olduğunu, belirtilerini, risk faktörlerini ve tanı yöntemlerini detaylı şekilde ele alacağız.
Meme Kanseri Nedir?
Meme kanseri, meme dokusundaki süt kanallarında veya lobülerde başlayan ve kontrolsüz hücre bölünmesi sonucu oluşan malign (kötü huylu) bir tümörüdür. Zamanla bu tümör, yakın dokulara yayılabilir ve lenf sistemi aracılığıyla vücudun diğer bölgelerine metastaz yapabilir.
En Sık Görülen Meme Kanseri Türleri
• Duktal Karsinom in Situ (DCIS)
Meme süt kanallarında oluşan ve henüz invaziv olmayan erken evre bir kanserdir. Erken tanıda tedavi başarı oranı yüksektir.
• İnvaziv Duktal Karsinom (IDC)
En yaygın türdür. Süt kanallarında başlar ve meme dokusunun geneline yayılabilir.
• Lobüler Karsinom
Meme bezlerinde başlar. Genellikle iki memede birden görülme olasılığı daha fazladır.
• Enflamatuar Meme Kanseri
Nadir görülen ancak hızlı yayılan agresif bir türdür. Ciltte kızarıklık ve şişlik ile kendini gösterir.
Meme Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Meme kanseri her zaman belirgin bir belirti vermeyebilir. Ancak aşağıdaki belirtiler, dikkat edilmesi gereken erken uyarı işaretleri olabilir:
• Memede Sertlik veya Kitle
Elle hissedilen, genellikle ağrısız ve sert yapılı bir kitle, en sık görülen belirtidir.
• Meme Şeklinde Değişiklikler
Bir memenin diğerinden farklı görünmesi, şişkinlik ya da çekinti.
• Meme Ucundan Akıntı
Kanlı ya da renksiz sıvı gelmesi.
• Meme Ucu Değişikliği
Meme ucunun içe doğru çekilmesi ya da kabuklanması.
• Koltuk Altında Şişlik
Lenf bezlerinde büyümeye bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Risk Faktörleri
Meme kanseri için belirli risk faktörleri vardır. Ancak bu faktörlerin varlığı hastalığa yakalanacağınız anlamına gelmez.
Değiştirilemeyen Risk Faktörleri
-
Yaş (50 yaş ve üzeri risk artar)
-
Ailede meme kanseri öyküsü
-
Genetik mutasyonlar (BRCA1 ve BRCA2)
-
Erken adet görme ya da geç menopoz
Değiştirilebilir Risk Faktörleri
-
Obezite
-
Sigara ve alkol kullanımı
-
Fiziksel aktivite eksikliği
-
Hormonal tedaviler (uzun süreli)
Tanı Yöntemleri
Meme kanserinde erken tanı hayat kurtarır. Bu nedenle aşağıdaki yöntemler düzenli olarak uygulanmalıdır:
1. Kendi Kendine Meme Muayenesi (KKMM)
Her ay adet döneminin bitiminden sonraki ilk hafta içinde yapılmalıdır. Elle kontrol ile kitle veya değişiklik hissedilebilir.
2. Klinik Meme Muayenesi
Kadın hastalıkları uzmanı tarafından yapılan fiziksel muayenedir. 20 yaş üzerindeki kadınlar her 2-3 yılda bir mutlaka kontrol olmalıdır.
3. Mamografi
40 yaş üzeri kadınlarda tarama için en etkili yöntemdir. Meme dokusunun röntgenle görüntülenmesidir.
4. Ultrasonografi
Özellikle yoğun meme dokusuna sahip kadınlarda tercih edilir.
5. Manyetik Rezonans (MR)
Yüksek risk grubundaki kişilerde kullanılabilir. Detaylı görüntüleme sağlar.
6. Biyopsi
Kesin tanıyı sağlar. Kitleden parça alınarak laboratuvarda incelenir.
Meme kanseri, erken tanı ve etkili tedavi ile kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Kadınların kendilerini tanımaları, kendi kendine muayene alışkanlığı edinmeleri ve düzenli tarama programlarına katılmaları hayat kurtarabilir. Risk faktörleri konusunda bilinçlenmek, sağlıklı yaşam tarzları benimsemek ve belirtileri göz ardı etmemek bu yolda atılacak en doğru adımlardır.
Unutmayın, erken tanı hayat kurtarır. Bugün kendiniz için bir adım atarak sağlığınızı koruyun.
