Deliryum nedir? Belirtileri nelerdir? Tedavi çeşitleri nelerdir?
Deliryum Hastalığı Nedir?
Deliryum, akut bir nöropsikiyatrik durumdur. Bu hastalıkta, kişinin düşünce süreci, farkındalığı, algısı ve dikkati bozulur. Genellikle çılgın, huzursuz ve korkutucu bir hal alır. Deliryum hastaları, özellikle yüksek ateş, enfeksiyon, alkol veya ilaç alımı gibi nedenlerden kaynaklanan organik bir bozukluk ya da hipoksi, elektrolit dengesi bozukluğu, renal veya hepatik bozukluklar gibi durumlar nedeniyle acil tıbbi müdahale gerektirebilirler.
Deliryum Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
Deliryum, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Bu nedenler arasında:
- Enfeksiyonlar (bakteriyel veya viral)
- Yüksek ateş
- Elektrolit dengesi bozukluğu
- Sıvı eksikliği veya dehidrasyon
- Kafa travması
- Nörolojik hastalıklar (Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı vb.)
- Psikiyatrik hastalıklar (şizofreni, bipolar bozukluk, ağır depresyon vb.)
- Kalp hastalığı veya kan dolaşımı bozukluğu
- Alkol, uyuşturucu veya ilaç kullanımı
- Toksinlerin vücuda girmesi
Deliryum Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Deliryum hastaları, genellikle kişilik değişikliği, hafıza kaybı, konsantrasyon bozukluğu, anksiyete, ajitasyon, uykusuzluk, halüsinasyonlar ve paranoid düşünceler gibi belirtiler gösterirler. Bu belirtiler hızla ortaya çıkar ve saatler veya günler içinde şiddetli bir hale gelir. Ayrıca, deliryum hastaları, olayları doğru bir şekilde anlayamama, zaman ve mekana karşı kafa karışıklığı, dış dünyaya ilgisizlik, sözcükleri doğru bir şekilde kullanamama ve kontrol edilemeyen davranışlar sergileme gibi belirtiler de gösterirler.
Tedavi Yöntemleri
Deliryum tedavisi, hastalığın altında yatan nedenin tespiti ve mümkün olan en kısa sürede giderilmesiyle başlar. Ayrıca, hastanın güvenliği sağlanır ve vücut fonksiyonları desteklenir. Deliryumun tedavisi şunları içerebilir:
-
Altta yatan nedenin tedavisi: Eğer deliryumun nedeni bir ilaç yan etkisiyse, ilaçlar değiştirilir veya dozajları düşürülür. Sıvı ve elektrolit dengesi bozukluğu veya enfeksiyon varsa, bunların tedavisi yapılır.
-
Psikolojik destek: Deliryum hastalarının psikolojik desteğe ihtiyacı olabilir. Konuşma terapisi, sanat terapisi, müzik terapisi gibi alternatif tedavilerle desteklenmesi önerilir.
-
İlaç tedavisi: Ağrı, kaygı veya ajitasyon gibi semptomların hafifletilmesi için ilaçlar kullanılabilir. Ancak, bu ilaçlar sadece semptomları tedavi eder, hastalığı tedavi etmezler.
-
Rehabilitasyon: Deliryumun tedavisi, hastanın iyileşmesinden sonra da devam eder. Fizik tedavi, konuşma terapisi ve diğer rehabilitasyon yöntemleriyle hastanın tamamen iyileşmesi amaçlanır.
Sonuç
Deliryum, yaşlı ve kronik hastalar arasında yaygın bir durumdur ve ciddi sonuçlara neden olabilir. Tedavi edilmediğinde, kalıcı beyin hasarı veya ölüm gibi sonuçlarla sonuçlanabilir. Deliryumun belirtileri ortaya çıktığında, mümkün olan en kısa sürede tıbbi yardım alınmalıdır. Altta yatan nedenin belirlenmesi ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması, deliryumun kontrol altına alınmasına ve hastanın iyileşmesine yardımcı olabilir.