Glutatyon Nedir? Faydaları Nelerdir?

Glutatyon, hücrelerimizin ürettiği bir antioksidandır. Büyük ölçüde üç amino asitten oluşur: glutamin, glisin ve sistein. Vücuttaki glutatyon seviyeleri yetersiz beslenme, çevresel toksinler ve stres gibi bir dizi faktör nedeniyle azalabilir veya yaşla birlikte düşer.

Vücut tarafından doğal olarak üretilmesine ek olarak, glutatyon intravenöz (damar yoluyla), topikal (cilde sürülerek) veya inhalan (solunum yoluyla) verilebilir. Ayrıca kapsül ve sıvı formda oral olarak da mevcuttur. Bununla birlikte glutatyonun oral yoldan alınması bazı koşullar için intravenöz uygulama kadar etkili olmayabilir.

Glutatyonun faydaları

1. Oksidatif stresi azaltır

Journal of Cancer Science and Therapy'de alıntılanan bir makalede, glutatyon eksikliğinin oksidatif stres düzeylerinin kansere yol açabilecek kadar artmasına neden olduğunu belirtti. Ayrıca yüksek glutatyon seviyelerinin kanser hücrelerindeki antioksidan seviyelerini ve oksidatif strese karşı direnci artırdığını belirtti.

Oksidatif stres, serbest radikallerin üretimi ile vücudun onlarla savaşma yeteneği arasında bir dengesizlik olduğunda ortaya çıkar. Çok yüksek seviyelerde oksidatif stres birden fazla hastalığın habercisi olabilir. Bunlara diyabet, kanser ve romatoid artrit dahildir. Glutatyon bu türde hastalıkları hafifletebilecek oksidatif stresin etkisini ortadan kaldırmaya yardımcı olur.

2. Yağlı karaciğer hastalığında hücre hasarını azaltır

Karaciğerdeki hücre ölümü glutatyon da dahil olmak üzere antioksidanların eksikliği nedeniyle şiddetlenebilir. Bu hem alkolü kötüye kullananlarda hem de kullanmayanlarda yağlı karaciğer hastalığına yol açabilir. Glutatyonun alkollü ve alkolsüz kronik yağlı karaciğer hastalığı olan bireylerin kanındaki protein, enzim ve bilirubin düzeylerini iyileştirdiği görülmüştür.

Başka bir çalışma oral yoldan uygulanan glutatyonun yaşam tarzında yapılacak proaktif değişikliklerinin ardından alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı olan kişiler üzerinde olumlu etkileri olduğunu buldu. 

3. Yaşlı bireylerde insülin direncini iyileştirir

İnsanlar yaşlandıkça daha az glutatyon üretirler. Glutatyonun kilo yönetiminde ve yaşlı bireylerde insülin direncindeki rolü araştırıldığında ortaya çıkan sonuçlar düşük glutatyon seviyelerinin daha az yağ yakma ve vücutta daha yüksek yağ depolama oranları ile ilişkili olduğunu gösterdi.

4. Periferik arter hastalığı olan kişiler için arterlerdeki hareketliliği artırır

Periferik arter hastalığı, periferik arterler plak tarafından tıkandığında ortaya çıkar. En yaygın olarak, bacaklarda gerçekleşir. Yapılan bir çalışma, glutatyonun dolaşımı iyileştirdiğini ve çalışma katılımcılarının daha uzun mesafeler boyunca ağrısız yürüyebildiklerini bildirdi. 

5. Parkinson hastalığının semptomlarını azaltır

Parkinson hastalığı merkezi sinir sistemini etkiler ve titreme gibi semptomlarla tanımlanır. Henüz bulunmuş bir tedavisi yoktur. Daha eski bir çalışma, damar yoluyla alındığında glutatyonun titreme ve sertlik gibi semptomlar üzerindeki olumlu etkilerini ortaya koymuştur. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen bu konudaki bulgular, glutatyonun semptomları azaltmaya yardımcı olabileceğini ve bu hastalığı olan kişilerde yaşam kalitesini iyileştirebileceğini gösteriyor.

6. Otoimmün hastalıklara karşı savaşmaya yardımcı olabilir

Otoimmün hastalıkların neden olduğu kronik inflamasyon oksidatif stresi artırabilir. Bu hastalıklar arasında romatoid artrit, çölyak hastalığı ve lupus bulunur. Glutatyon vücudun immünolojik tepkisini uyararak veya azaltarak oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olur. Otoimmün hastalıklar belirli hücrelerde mitokondriye saldırır. Glutatyon, serbest radikalleri ortadan kaldırarak hücre mitokondrilerini korumaya çalışır.

7. Otizmli çocuklarda oksidatif hasarı azaltabilir

Medical Science Monitor Trusted Source'da yayınlanan bir klinik araştırma da dahil olmak üzere birçok çalışma otizmi olan çocukların beyinlerinde daha yüksek oksidatif hasar olduğunu ve daha düşük glutatyon seviyelerine sahip olduğunu göstermektedir. Bu durum, otizmli çocuklarda civa gibi maddelerden kaynaklanan nörolojik hasara duyarlılığı arttırır.

3-13 yaş arası çocuklar üzerinde yapılan sekiz haftalık klinik deneyde, glutatyonun oral veya deri üstü uygulamaları kullandı. Otistik semptom değişiklikleri çalışmanın bir parçası olarak değerlendirilmedi. Her iki gruptaki çocuklar sistein, plazma sülfat ve tam kan glutatyon seviyelerinde iyileşme gösterdi.

8. Kontrolsüz diyabetin etkisini azaltabilir

Uzun süreli yüksek kan şekeri vücuttaki glutatyon miktarının azalması ile ilişkilidir. Bu, oksidatif strese ve doku hasarına yol açabilir. Bir çalışma sistein ve glisin içeren diyet takviyesinin glutatyon seviyelerini artırdığını buldu. Ayrıca yüksek şeker seviyelerine rağmen glutatyon takviyesi alan kontrolsüz diyabetli kişilerde oksidatif stres ve hasar azaldı. 

9. Solunum yolu hastalığı semptomlarını azaltabilir

Glutatyonun yan ürünü olan n-asetilsistein, astım ve kistik fibroz gibi durumları tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Bir inhalan olarak, mukusun incelmesine ve macunsu kıvamının azalmasına yardımcı olur. Ayrıca iltihabı azaltır. 

Glutatyon doğal olarak hangi formlarda karşımıza çıkar?

Glutatyon kükürt molekülleri içerir, bu nedenle kükürt oranı yüksek yiyecekler vücuttaki doğal glutatyon üretimini artırmaya yardımcı olabilir. Bu yiyecekler şunlardır:

• brokoli, karnabahar, Brüksel lahanası ve Çin lahanası gibi turpgillerden sebzeler
• sarımsak ve soğan gibi allium sebzeleri
• yumurtalar
• fındık
• baklagiller
• balık ve tavuk gibi yağsız proteinler

Glutatyon seviyelerini doğal olarak artırmaya yardımcı olan diğer yiyecekler ve şifalı otlar şunlardır:

• Devedikeni
• Keten tohumu
• Guso deniz yosunu
• Kesilmiş sütün suyu

Glutatyon seviyesi uykusuzluktan olumsuz etkilenir. Düzenli olarak yeterince dinlenmek, seviyelerin artmasına yardımcı olabilir.